Stars can't shine without darkness

Laat jij je licht al schijnen op 2014? Bij mij gaat dat terugblikken te midden van al die jaaroverzichten, top 1000’s en andere vormen van reflectie altijd vanzelf. Zo wisselde ik onlangs met een vriendin uit  wat onze belangrijkste ‘lessons learned’ waren dit jaar. Zij gaf aan dat ze meer wil handelen op gevoel in plaats van ratio. En bij mij was dit jaar voornamelijk een lesje in geduld.

Afwachten

Bij het opstarten van mijn eigen business in training en coaching kom ik er namelijk achter dat ik er slecht tegen kan om geduldig af te wachten. Ik doé altijd liever iets dan rustig afwachten. En ik ben ook van de generatie die denkt ‘ik moet er zelf álles aan doen om hier een succes van te maken’.

Maar ja, soms moet je toch echt even afwachten totdat iemand terugbelt of mailt. En kun je er niets aan doen dat een afspraak wordt verzet of afgebeld. Waarom is dit dan zo moeilijk voor mij vraag ik me af. Waarom kan ik zo slecht omgaan met een gevoel dat ik niks kan doen? En heb ik zo’n hekel aan een gevoel van machteloosheid?

Machteloos

Tja als ik het zo bekijk weet ik wel waar dat vandaan komt. Er zijn verschillende momenten in mijn leven waar ik me zo machteloos heb gevoeld. En er niets aan kon doen. Dus ik doe er alles aan om dit machteloze gevoel te vermijden.

Ken jij dat ook, zo’n gevoel waar je écht niet tegen kan? Een hekel aan hebt en het liefst vermijdt? Fascinerend vind ik dat, dat we er zo goed in zijn dat soort pijnlijke gevoelens zo uit de weg gaan. Daar zelfs strategieën omheen gebouwd hebben om dat niet meer te voelen, ook wel ‘coping mechanismes’ genoemd.

Zo voel ik me op momenten dat dit gevoel van machteloosheid bij mij de kop op steekt, iets minder rot als ik iets ga ondernemen, liefst zelfs een hele to do list! Of ik ga opeens heel attent zijn naar andere mensen, even de aandacht op een ander vestigen ;-)

Pijn ontlopen

Misschien is dit bij jou het moment dat je jezelf een welverdiende borrel inschenkt, nog een tandje erbij zet op je werk, Social Media opzoekt of grijpt naar snoep of chocola. Of ga jij op zoek naar dat leuke truitje online, sluit je je letterlijk en figuurlijk op of ga je juist iets doen voor iemand anders, een kaartje sturen, kadootje kopen of iets anders attents?

Iets doen om even de pijn te vergeten en je weer eventjes goed te voelen over jezelf?

Het intrigeert mij enorm dat wij mensen er zo goed in zijn om die pijn te ontlopen. Zo goed, dat we er deze geraffineerde ‘coping mechanismes’ omheen gebouwd hebben, veelal onbewust. Zo briljant zitten we als mensen in elkaar. Is dat een evolutionair ding? Eeuwen geleden was het natuurlijk wel zinvol dat we (fysieke) pijn vermeden. Goed geprogrammeerd dus om te overleven.

Wat levert het ons nu dan nog op om koste wat kost pijn uit de weg te gaan, nu we niet meer oog in oog staan met roofdieren, anders dan via tralies of hekken in de dierentuin?

Misschien op het eerste gezicht helpt het bij vermijden van rotmomenten en houdt het een gevoel in stand van maakbaarheid, wat we in deze tijd zo graag willen. Aan de andere kant heb ik zelf gemerkt dat het gevoel achter het coping mechanisme onder ogen te zien, er als het ware ‘vriendjes mee te worden’, veel effectiever is. En dat als ik bereid ben dat te doen, mijn eigen persoonlijke ontwikkeling pas echt vleugels krijgt.

Want het in stand houden van de coping mechanismes kost me ook erg veel energie en maakt dat ik als het ware een beetje vervreemd van mezelf. Het houdt het rotgevoel in stand, keer op keer, en lost eigenlijk niets op. Het biedt een soort schijn ‘comfort zone’ wat heel bekend en vertrouwd voelt, maar tegelijk geen structurele, duurzame oplossing of verbetering biedt. En mijn persoonlijke ontwikkeling en groei in de weg staat.

Bij mijn vertrek bij Heineken dit voorjaar kreeg ik van ‘n collega deze tekst op een kaart

En precies dit is de les van het jaar 2014 voor mij. Een ster kan immers niet zo stralen als het alleen maar licht is er omheen. Schitteren gaat je nog beter af als je ook in contact bent met je schaduwkanten. Als je ook in staat bent vriendschap te sluiten met je ‘perfect imperfections’ zoals John Legend het zo mooi omschrijft. En als je in staat bent je comfort zones zo nu en dan te verlaten. Ten behoeve van je persoonlijke ontwikkeling en groei.

Ik sta nog steviger in mijn schoenen en ga uiteindelijk meer stralen als ik stil kan staan bij mijn schaduwkanten. Als ik me van mezelf bijvoorbeeld een beetje machteloos mag voelen, hoe ellendig dat soms ook is.

How about you? Met welke schaduwkanten van jezelf ga jij aan de slag in 2015?