(B)angst, Boos of Blij?

Weet jij wat contemplatie betekent? Ik wist het niet, maar ’t is zoiets als beschouwing, bespiegeling, overpeinzing. Iets wat me automatisch gebeurt aan het eind van het jaar. De tijd van reflectie, lichtjes, hoop en liefde. Wat komt er bij jou allemaal op als je terugkijkt op 2015? Voor mij was het een roerig jaar. De grootste impact had het verlies van mijn vader. Daarnaast gebeurde er nog veel meer; onze jongste zoon werd vier en ging naar school; ik zette verdere stappen in mijn zelfstandig ondernemerschap en daarnaast hakten de aanslagen in de Thalys en in Parijs erin, om maar ’s wat te noemen.

Basisemoties

Terugkijkend viel het me op dat werkelijk alle emoties voorbij gekomen zijn dit jaar. Ken je de vier basisemoties? Dat zijn verdriet, blijdschap, woede en angst. Of als je een ezelsbruggetje wil, dan begin je alle emoties met een b: blij, bang, bedroefd en boos.

Verdriet

Verdriet was er uiteraard om het verlies van mijn vader. Het afscheid nemen was naast verdrietig ook zo mooi, samen met mijn moeder en broer en onze geliefden. Moeilijk om te zien hoe ook onze kinderen ook pijn en verdriet hadden, ieder zo op hun eigen manier, passend bij hun leeftijd en de band die ze met opa hadden opgebouwd. En dat verdriet en gemis is er nog steeds, ook bij hen. Tegelijk ook zo mooi als dat de kop opsteekt, omdat dat het moment is dat we weer actief herinneringen ophalen aan opa. Verdriet was er ook als mij of (een van) mijn naasten pijn wordt gedaan, bedoeld of onbedoeld. Als anderen bijv. hun eigen sores op je projecteren, wat niet terecht voelt. Het gevoel van onmacht wat daarbij hoort maakt mij ook verdrietig.

Blijdschap

Blijdschap is altijd veelvuldig in mijn leven aanwezig, zo ben ik gewoon ‘gebakken’. Ik ben bijvoorbeeld blij en gelukkig met hoe mijn leven, ons leven, er nu uitziet. De vrijheid die ik heb om mijn eigen agenda te bepalen. De enorme drive en ambitie die ik voel en die ik helemaal kwijt kan in mijn werk als trainer & coach bij TalentFirst. De mooie programma’s die ik ontwikkel waarin ik mezelf enorm kan uitdagen. Hoe blij ik word van de manier van samenwerken met mijn friendchise collega’s. En blij word ik van de mensen die me zo onvoorwaardelijk steunen in het volgen van mijn droom en ambities. Dankbaar ook! Daarnaast de prachtige gesprekken tijdens coaching en training met deelnemers, waarin ik hen verder kan helpen, nieuwe inzichten kan bieden. Wat mij ontzettend veel voldoening geeft. En dat dit alles op deze manier zoveel beter te combineren is met een ‘happy family life’ dan ik gewend ben in voorgaande jaren van mijn werkleven, stemt mij heel gelukkig.

Woede

Boosheid of woede was er ook. Bijvoorbeeld op de terroristen die mijn of ons gevoel van veiligheid aantastten met de diverse aanslagen van dit jaar; Charlie Hebdo, de Thalys en afgelopen najaar in Parijs. En dan heb ik het alleen nog maar over de aanslagen dichtbij huis omdat die me het meest angst aanjagen. He, wat doet angst hier? Dit was toch het kopje woede? Als ik terugkijk hebben woede en angst eigenlijk heel veel met elkaar te maken. Daar waar ik bang was voor onze veiligheid en vooral dat van mijn kinderen, komt boosheid er vrijwel direct achteraan. “wie denken die terroristen wel niet dat ze zijn om ons gevoel van veiligheid en vrijheid aan te tasten”. Ook bij bedreigingen dichterbij huis volgt na de angst meteen de woede. Ik weet vanuit opleiding en ervaring dat dit niet vreemd is, zelfs een doel dient, omdat woede helpt om je grenzen te stellen. Goed om te beseffen dus dat als jij boos bent op een ander, dat je daarmee je grenzen stelt én dat er ook vaak angst achter verscholen zit.

Angst

Zoals beschreven was ik dit jaar voornamelijk bang voor onze veiligheid. Daar gingen angst en boosheid eigenlijk hand in hand. Het gekke is alleen dat in onze maatschappij het dan gebruikelijker is om je boosheid te delen dan je angst. Kijk maar naar de reactie van onze minister-president en andere politici na de aanslagen; “we mogen niet bang zijn want dan hebben ze ons”. "Bang zijn is echter geen keuze of besluit, maar dat bén je gewoon", zoals één van mijn favoriete columnisten Roos Schlikker al eens mooi beschreef. Laten we dan ook alsjeblieft eerlijk zijn naar elkaar wanneer we bang zijn. Of eigenlijk vooral eerlijk zijn naar onszelf. En niet de angst te overschreeuwen met woede, misplaatste arrogantie of door je te verheffen ten opzichte van anderen.

Angst over ondernemerschap

Angstige momenten heb ik dit jaar ook nog wel gekend over mijn zelfstandig ondernemerschap. Krijg ik wel genoeg werk, doe ik het wel goed genoeg, ga ik het redden als zelfstandig ondernemer? Angst is de emotie die ons onzeker maakt … Inmiddels kijk ik gelukkig, met een goed gevulde portefeuille, tevreden terug op dit jaar. Angst bijkt soms een goede raadgever, want het maakt je alert en waarschuwt je voor gevaar. Het zorgt dat je op scherp staat om risico’s te mijden en kansen te kunnen pakken. Ik merk echter in de gesprekken met mijn deelnemers dat angst ook contra- productief kan werken. Als angst de overhand krijgt, kan het mensen onnodig ongerust en onzeker maken en legt het ze soms juist lam, in plaats van dat ze in actie komen om de potentiële gevaren in goede banen te leiden. Het kan helpen om jezelf af te vragen of je angst reëel is of niet.

Is je angst reëel?

Welke rol speelt angst in jouw leven? Wees daarbij eens écht eerlijk naar jezelf, vraag je af waar je werkelijk bang voor bent? En stel jezelf daarbij de vraag of dit reëel is of niet. En zo niet, weet dan dat je je kunt losmaken van de angst die jou belemmert. Ik wens je een fijne kerst waar alle emoties er mogen zijn.